Değerli okurlar, beyan edilmeyen kazançlara uygulanacak cezalar çok yük­sek. 100 TL kayıt dışı kazanç için 287 TL ödemek zorunda kalabilir, sekiz yıl hapis ce­zası ile de yargılanabilir, tüm müşterilerinizi de Mali İda­reden giden yazılar yüzün­den kaybetmiş olabilirsiniz.

Hak etmiş, ödesin, hapse de girsin de diyebilirsiniz. Ancak ceza sistemi bir bü­tündür. Cezaların mukayese­li, mantıklı, tutarlı, dengeli, hiyerarşik bir uyumunun ol­ması gerekir.

100 TL’nin fatura kesilme­mek suretiyle beyan dışı bı­rakıldığını varsaydığımızda, bir yıl sonra karşı karşıya ka­lacağımız tarhiyat tutarları tabloda görülmektedir.

Genel toplam 147,73 TL olacaktır

Şayet vergi dairesine faali­yet bildiriminde bulunulma­mışsa bu tutar, uygulanacak cezalar %50 artırımlı uygu­landığı için 187, işin içinde sahte belge kullanımı varsa, cezalar üç kat uygulanacağı için 287 TL olacaktır. Şayet tekerrür hali söz konusu ise cezalar %50 artırımlı uygu­lanacaktır.

İlk iki halde cezalar için uzlaşma istenebilecekken, üçüncü(sahte belge kullanı­mı iddiası) halde cezalar için uzlaşma talebinde bulunula­mayacak, ayrıca ceza mah­kemesinde 8 yıla kadar hapis istemi ile yargılama olacak­tır. Görüleceği üzere sahte belge kullanarak 100 TL’lik beyan dışı bırakılmış kazan­ca karşılık, kazancın üç katı ceza ödenmesi ve ceza yargı­laması ile karşı karşıya kal­ma ihtimali vardır.

100 liralık kazancı beyan e t m e m e n i n maliyeti 147 TL ile 287 TL arasında oldu­ğu bir durum­da, hele de in­celemeler şu­an olduğu gibi yoğun yaygın yapılır, bir de otomasyon, akıllı program­lar desteği ile incelemeler iyice hızlanır ve yaygınlaşır­sa, hiç bir siyasi irade af bas­kısına dayanamaz. Aslına ba­karsanız dayanmamalı da. Çünkü bu haliyle bu yapıyı sürdürmek doğru değil.

Cezalar yükseldikçe bir sonraki affın gerekçesi haline geliyor

Şayet bu cezalar caydırı­cılığını da muhafaza ede­rek uygulansın ve bir son­raki affın gerekçesi olmasın isteniyorsa makul, ölçülü, suçla , vergi dışı bırakılan kazançla, mali güçle oran­tılı seviyelere çekilme­si gerekiyor. Yüksek ceza­lar caydırıcılıktan çok yeni af uygulamalarına gerekçe oluşturmaya hizmet ediyor.

Kayıt dışılıkla tabi ki mü­cadele edilmeli ve kayıt dı­şılığın ceremesi de ağır ol­malı. Ancak cezalar ağırın ötesine geçerse ceza olma anlamını yitiriyor.

Cezalar sadece sahtecilere uygulanmıyor

Cezalar daha konu kesin­leşmeden etkisini gösterme­ye başlıyor. Yakında yürürlüğe girecek vergi tarhiyatları ile il­gili teminat sistemi nasıl bir et­ki yaratacak henüz bilmiyoruz. Teminat sadece sahte belge dü­zenleyen veya kullananlarla sı­nırlı olursa bir nebze daha an­laşılır ancak büyüklüğe bağlı olarak tarhiyat yapılan herkes­ten istenirse sorun olacaktır.

Ne yapmalı?

Aynı vergi dışı tutar üze­rinden KDV, Kurumlar Ver­gisi ve Geçici Vergi adlarıy­la ayrı ayrı vergi ziyaı ceza­ları almak doğru değil. Her af bir sonraki affın gerekçesini oluşturuyor ve kayıt dışılığı­nın psikolojik desteği haline geliyor. Cezalar kayıt dışı ka­zançla mütenasip olmaktan uzaklaştıkça her uygulama af değirmenine su taşıma işlevi görmeye başlıyor.