Doğum Borçlanması Yapmalı Mıyım?
(15.08.2022)
17.02.1980 doğumluyum. 09.09.1996 yılında staj sigortam var. 08.01.2000 yılında doğum yaptım. İlk defa uzun vadeli sigorta...

17.02.1980 doğumluyum. 09.09.1996 yılında staj sigortam var. 08.01.2000 yılında doğum yaptım. İlk defa uzun vadeli sigorta başlangıcım özel sandığı olan bir bankadan 11.03.2008 tarihinde. Hâlâ bu kurumda çalışıyorum. Bankadan emekli olmak istiyorsam 20 yıl bilfiil çalışmam gerektiği söyleniyor. Doğum borçlanması yaparsam sigorta başlangıcım 2 yıl geri gelir ve 18 yılda emeklilik hakkımı alıp istifa edebilir miyim? Bir de EYT çıkar ve staj tarihim sigorta başlangıcına sayılırsa mevcut prim ödememle emekli olabilir miyim? Perihan G.

Doğum borçlanması yaptığınızda sigorta başlangıcınız borçlandığınız süre kadar (iki yıl borçlanırsanız iki yıl) geri gelir. Emeklilik için 7.000 prim günü ve 58 yaş ya da 4.500 prim günü, 25 yıl sigortalılık süresi ve 58 yaş koşullarını sağlamalısınız. Bu bağlamda 7.000 prim gününü tamamladığınızda emekliliğiniz için gereken yaş dışındaki koşulları sağlamış olursunuz. 7.000 prim gününü tamamlamak için bilfiil çalışmanız gerekmiyor. 720 günü için doğum borçlanması yapabilirsiniz. 7.000 günü tamamladıktan sonra emeklilik yaşınızı beklemek üzere kendi isteğinizle işten ayrılabilirsiniz.

EYT'liler için öngörülecek emeklilik koşulları konusunda kamu tarafından net bir bilgi paylaşımı yok. Bu nedenle sorunuzun EYT kısmına net bir yanıt vermek mümkün değil. Yasa tasarısı ortaya çıktığında sağlıklı bir değerlendirme yapmak mümkün olabilir. Ancak emeklilik koşulları 8 Eylül 1999 tarihinde değiştiğinden, sigorta başlangıcının 8 Eylül 1999 tarihinden önce olması ve en azından emeklilik için gereken yaş dışındaki, 4/a (SSK)'lılar ve banka sandığına tabi olanlar açısından sigortalılık süresi ve prim günü koşullarını sağlamış olmak gerekecek. EYT yasası çıkarsa, yasa ile belirlenecek koşulları sağlamanıza bağlı olarak hükümlerinden yararlanmanız söz konusu olabilir.

Neye göre 50 yaş?

15.12.1998 yılında 4/c'li olarak çalışmaya başladım. Daha sonra özel sektörde çalıştım, 4/a ve 4/b ödemelerim mevcut. Toplam 5.200 prim günüm ve 23 yıllık sigorta sürem var. 50 yaş koşuluyla emekli olmam gerekirken, sistemde 55 yaş ve eksik gün gösteriyor. Sizden de bilgi alabilir miyim? Bengü Y.

Emeklilik için neye göre 50 yaş koşuluna tabi olduğunuzu belirtmemişsiniz. 15.12.1998 tarihli 4/c başlangıcınıza göre 4/a statüsünden emeklilik için 20 yıl sigortalılık süresi, 5.975 prim günü ve 55 yaş koşullarına tabisiniz.

Sigortalılık süreniz dolmuş. Son 2.520 günlük prim ödemenizin en az 1.261 günü 4/a kapsamında olmak koşuluyla, 5.975 prim gününü tamamlayıp, 55 yaşınızı doldurduğunuzda 4/a statüsünden emekli olmaya hak kazanırsınız.

Türkiye'de emekli aylığı alırken yurt dışında çalışmak

2017 yılından beri Lüksemburg'da oturmakta ve çalışmaktayım. Türkiye'de 2014 yılında 4/c statüsünden emekli oldum ve halen emekli aylığı almaktayım. Lüksemburg makamları beni 1 Ocak 2020 tarihinden itibaren kendi sosyal güvenlik sistemine dahil ettiler, prim ödemelerimi aylık olarak yapmaktayım. Bu durum Türkiye'den emekli aylığı almama engel teşkil eder mi? Ayrıca gerekli koşulları karşılamak kaydıyla Lüksemburg'dan da emekli olabilir miyim? Alpar K.

Lüksemburg'da çalışmanız ve sosyal güvenlik sistemine dahil olmanız 4/c statüsünden emekli aylığı almanıza engel teşkil etmez. Aranan koşulları sağladığınızda Lüksemburg sosyal güvenlik sisteminden de emekli olabilir ve her iki sosyal güvenlik sisteminden de emekli aylığı alabilirsiniz.



Kaynak: Sezgin Özcan / Sözcü Gazetesi