Kalp Hastalarının Emeklilik ve Sosyal Güvenlik Hakları
(08.06.2022)
Kalp damar hastalıkları tüm dünyada genç yaşta ölümlere sebep olmakta ve ölüm nedenleri arasında ilk sırada yer almaktadır...

Kalp damar hastalıkları tüm dünyada genç yaşta ölümlere sebep olmakta ve ölüm nedenleri arasında ilk sırada yer almaktadır. Ülkemizde de tüm yaş grupları için değerlendirildiğinde ölümlerin önemli bir kısmını kalp damar hastalıklarının teşkil ettiği görülmektedir. Hâl böyle iken kalp hastası çok sayıda okurumuzdan bu hastalık nedeniyle başta erken emeklilik olmak üzere sosyal güvenlik haklarına ilişkin çok sayıda sual gelmektedir. Okuyucularımızın suallerine toplu cevap olmak üzere kalp hastalarının haklarına bu yazımızda yer verilmiştir…

SAĞLIK SİGORTASINDAN DOĞAN HAKLAR

Genel sağlık sigortası kapsamında yer alan tüm kalp hastalarının sağlıklı kalmaları, sağlıklarını kazanmaları, tıbben gerekli görülen sağlık hizmetlerinin karşılanması, iş göremezlik hâllerinin ortadan kaldırılması veya azaltılmasını temin etmek amacıyla SGK tarafından gerekli yardımlar yapılmaktadır. Ayrıca sağlık uygulama tebliği hükümleri muvacehesinde yol, gündelik ve refakatçi giderleri karşılanmaktadır.

Diğer yandan SUT çerçevesinde belirtilen esaslar dâhilinde belirli hâllerde organ naklinde ve kardiyovasküler cerrahi işlemlerde ilave ücret alınmamaktadır.

Kronik kalp hastaları sağlık raporları kapsamında zatürre aşısı bedelini 5 yılda bir SGK karşılamaktadır.

MALULİYETE ESAS KALP HASTALIKLARI

Malulen emeklilik için SSK’lı ve Bağ-Kur’luların çalışma gücünün en az %60’ını kaybetmiş olmaları gerekmektedir. Emekli Sandığına (4/c) tabi kamu görevlilerinin ise çalışma gücünün en az %60’ını veya vazifelerini yapamayacak şekilde meslekte kazanma gücünü kaybetmiş olması lazımdır. Ancak bu şart olsa bile sigortalılar, ilk defa çalışmaya başladıkları tarihten önce çalışma gücünün %60'ını hastalık veya özürleri sebebiyle kaybetmiş iseler malullük aylığından yararlanamazlar. Malulen emeklilik için yaş şartı aranmamaktadır. Fakat 10 yıllık sigortalılık süresi ve toplam olarak 1800 gün malullük sigortası primi ödemiş olmak gerekmektedir.

Başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede malul olanlar için ise sigortalılık süresine bakılmamaktadır. 1800 gün malullük sigortası primi bildirilmiş olması yeterli bulunmaktadır. Bu bağlamda aşağıda bazılarına yer verilen kalp hastalıklarından birine yakalanmış olup çalışamayacak durumda bulunan hastalar bağlı bulundukları SGK müdürlüklerine müracaat edip malulen emeklilik için başvuruda bulanabilirler.

  • Kalıcı kalp pili uygulanması ve ICD implantasyonu yöntemlerinden en az ikisinin uygulanmasına rağmen hayatı tehdit eden semptomların devam etmesi.
  • Ani kalp ölümü sonrası başarılı resüsite edilmiş yaşayan ve medikal veya girişimsel veya cerrahi tedavi yöntemlerle tedavisi olmayan kalp hastalıklarının varlığı.
  • Ciddi sağ ventrikül yetmezlik belirti ve bulgularının olduğu primer ve sekonder pulmoner arteriyel hipertansiyon hastaları.
  • Konjenital kalp hastalıkları.
  • Ciddi kapak yetersizliği veya darlığı olan konjenital kalp hastalıkları.
  • Kalp kapak hastalıkları, koroner arter hastalıkları ve kalp transplantasyonu…

Başvuruda bulunmadan önce yukarıda belirtilen sigortalılık süresi ve prim gün sayılarına sahip olmanın zorunlu olduğu unutulmamalıdır. Başvuru sonucunda kalp hastalığı nedeniyle çalışma gücünün veya meslekte kazanma gücünün en az %60’ını kaybettiği SGK Sağlık Kurulunca tespit edilenler yaşları ne olursa olsun emekli olabileceklerdir.

KALP HASTALARININ VERGİ İNDİRİMİYLE EMEKLİLİKLERİ

%60 maluliyet oranı olmaması nedeniyle malulen erken emekli olamayan kalp hastası çalışanlar vergi indiriminden faydalanabilmeleri hâlinde belli şartlarla yaş şartı olmaksızın erken emekli olabilmektedir. Sosyal güvenlik reformunda engelliliği nedeniyle vergi indiriminden yararlanmaya hak kazanmış olduğu tespit edilen 4/1-a (SSK) kapsamında aylık bağlanacak sigortalıların, SSK (506 s.) Kanununda öngörülen aylığa hak kazanma şartları korunmuştur. Buna göre; 06.08.2003 tarihinden önce sigortalı olup bu tarihte en az 12 yıl ve daha fazla sigortalılık süresi olanlara 15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 prim ödeme gün sayısı ile yaşlarına bakılmaksızın emekli olmaları söz konusudur.

06.08.2003 tarihinden sonra ilk defa sigortalı olanlar ise; 1. derecede engelliliği (%80-%100 arasında) olanlara en az 15 yıl sigortalılık süresi ve en az 3600 prim ödeme gün sayısı,

2. derecede engelliliği (%60-%79 arasında) olanlara en az 18 yıl sigortalılık süresi ve en az 4000 prim ödeme gün sayısı ve 3. derecede engelliliği (%40-%59 arasında) olanlara en az 20 yıl sigortalılık süresi ve en az 4400 prim ödeme gün sayısı, şartlarıyla emeklilik (yaşlılık) aylığı bağlanmaktadır.

           ***

“Karmaşıklıkta sadeliği bulun, uyuşmazlıkta ahengi bulun... Fırsat zorlukların arasında yatar.” A. Einstein



Kaynak: İsa Karakaş / Türkiye Gazetesi